ABC Miory, Wilenszczyzna, Bialorus, Kresy Portal Edukacyjny

ŻYCIORYS MARSZAŁKA

Józef Piłsudski pochodził z ziemi Litewskiej i był członkiem starożytnego szlacheckiego rodu Giniatowiczów. Rodzina ta dobrze znana, pięknie zapisała się w historii. Jej początek sięga r. 1490, pod którą to datą stoi w Kronikach Litewskich, że jeden z Giniatowiczów dał synowi obok imienia Stanisław imię starolitewskie "Piłsuda". Czas uchodził a przodkowie Marszałka poprzez koligację, czy nadania królewskie wynagradzające zasługi dla ojczyzny weszli w posiadanie sporych włości były to: Billewicz w powiecie rosieńskim, Czahiszek w wileńskim, Żułów w święciańskim.
Z znamienitych przedstawicieli tej rodziny wymienić można: Jana Kazimierza Giniatowicza Rymsza Piłsudskiego (zm. 1710 r.) chorążego parnawskiego, porucznika buławy wielkiej czasów hetmana Paca oraz podczaszy grodzieński, właściciel rozległych włości na terenie Żmudzi. Jego wnuk Franciszek a także prawnuk Jan Chryzostom również godnie zapisali swój ród w pamięci potomnych. Franciszek (zm. 1791 r.) był piwniczym Wielkiego Księstwa Litewskiego a także posłem Księstwa Żmudzkiego na Sejm Warszawski. Z kolei Jan Chryzostom (zm. 1837 r.) brał udział w obradach Sejmu Czteroletniego, był też podkomorzym w swoich rodzinnych stronach i marszałkiem szlachty powiatu telszewskiego. Zarówno jeden jak i drugi za pracę włożoną w dobro Rzeczypospolitej otrzymali Order Św. Stanisława.
Z takiego rodu wywodził się ojciec naszego Bohatera. Posiadał on majątek w powiecie rosieńskim. Był osobą wykształconą i chciał robić karierę w świecie nauki, jednak sprawy majątkowe zmusiły go do poświęcenia się gospodarstwu. Za żonę wziął sobie Marię z Billewiczów - starego rodu na Żmudzi (tego samego, który na zawsze wpisał Sienkiewicz w pamięć Polaków w "Potopie").
W rodzinnym majątku w Teneniu zastał rodzinę Piłsudskich wybuch powstania styczniowego. Terror i prześladowania dokonywane przez Moskali na Litwie nie ominęły i domu przyszłego Marszałka. Matkę ojca i siostry zamknięto w więzieniu, brat stryjeczny ojca został zabity, sam pan Piłsudski będąc komisarzem cywilnym na Żmudzi musiał kryć się przed poszukującymi go kozakami. Efektem tego było rozgłoszenie przez moskali, że go zabito gdy tymczasem omyłkowo oprawcy zamordowali inną osobę. Dłuższe przebywanie w Teneniu oznaczało niechybną śmierć bądź niewolę dlatego Piłsudscy zdecydowali się osiąść w majątku Żułów w powiecie święciańskim - nieopodal Wilna. Miejscowość ta odziedziczyła pani Piłsudska. I tym to majątku dnia 5 grudnia 1867 r. przyszedł na świat Pierwszy Marszałek Odrodzonej Polski - Józef Klemens Piłsudski.
Dzieciństwo "Ziuka" - jak nazywano małego Józefa mimo zabezpieczonego materialnego bytu nie było łatwe. Na Litwie wciąż szalał popowstaniowy terror. Sam Wódz w r. 1903 dla lwowskiego "Promyka" tak o swym dzieciństwie pisał: "Wszystkie zaś marzenia moje koncentrowały się wówczas koło powstania i walki orężnej z moskalami, których z całej duszy nienawidziłem, uważając każdego z nich za łajdaka i złodzieja. To ostatnie zresztą było zupełnie usprawiedliwionem. W owym czasie Rosja wylała na Litwę szumowiny swoje, najpodlejsze elementy, jakie posiadała, a opowiadania o łajdactwach i barbarzyństwie tej hordy Murawjewa były na ustach wszystkich. Zaznaczyć jeszcze dla ścisłości muszę, że matka od najwcześniejszych lat starała się rozwinąć w nas samodzielność myśli i podniecała uczucie godności osobistej, które w moim umyśle formułowało się w sposób następujący: Tylko ten człowiek wart nazwy człowieka, który ma pewne przekonanie i potrafi je bez względu na skutki wyznawać czynem".

Całość życiorysu na stronie Towarzystwa opracował Tadeusz Żaba