ABC Miory, Wilenszczyzna, Bialorus, Kresy Portal Edukacyjny

Białoruska Republika Ludowa (biał. Беларуская Народная Рэспубліка)

Białoruska Republika Ludowa (biał. Беларуская Народная Рэспубліка) - pierwsze w historii niepodległe państwo białoruskie, proklamowane w 1918 roku.
W październiku 1917 w obliczu rosnących wpływów bolszewików, demokratyczne białoruskie partie polityczne powołały będącą ich reprezentacją Radę Najwyższą Białorusi. Ta zwołała w dniach 17-31 grudnia 1917 w Mińsku Pierwszy Kongres Wszechbiałoruski, na którym podjęto uchwałę o prawie narodu białoruskiego do niepodległości i samostanowienia.
Białoruska Republika Ludowa powołana została do życia 25 marca 1918 roku w Mińsku Litewskim. Rościła sobie prawo do terytorium byłych rosyjskich guberni: mińskiej, mohylewskiej, witebskiej, smoleńskiej, grodzieńskiej, wileńskiej oraz części kowieńskiej, chełmskiej i wołyńskiej zamieszkałych głównie przez Białorusinów.
Na jej czele stała demokratycznie wybrana Rada Białoruskiej Republiki Ludowej, której prezydent pełnił formalnie funkcję głowy państwa.
Rząd Białoruskiej Republiki Ludowej (Sekretariat Ludowy) działał w warunkach okupacji niemieckiej. Nie został poparty ani przez bolszewików ani przez Niemców. Rząd ubiegał się o uznanie i poparcie międzynarodowe. Zostały wysłane misje na Ukrainę, Litwę, Łotwę, do Polski, Niemiec, Szwecji, Estonii, Francji, Bułgarii. Niemcy z jednej strony przekazali część funkcji Rządowi BRL - handel, edukację, przemysł, opiekę społeczną i kulturę natomiast z drugiej utrudniali rządowi ich wykonywanie. Podstawy konstytucji zostały określone w Drugim Akcie Ustawodawczym. Państwo zostało uznane przez Litwę, Łotwę, Estonię Czechosłowację,Finlandię,Czechy, Ukrainę, Turcję.
Władze Rosji sowieckiej zmierzały wszelkimi metodami do likwidacji tego państwa. 1 stycznia 1919 grupa komunistów białoruskich, korzystając ze wsparcia Armii Czerwonej ogłosiła w Smoleńsku powstanie Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej. Białoruska Republika Ludowa zakończyła swe faktyczne istnienie, gdy 5 stycznia 1919 roku do Mińska wkroczyła Armia Czerwona. 27 lutego 1919 na części terytorium BRL powołano Litewsko-Białoruską Republikę Rad.
Rada Białoruskiej Republiki Ludowej nie zaprzestała jednak działalności, kontynuując działalność na terytorium Litwy, a od 1920 w czeskiej Pradze. Po zajęciu przez Niemców Czechosłowacji włądze białoruskie przeniosły się do Paryża, zaś od 1950 kontynuują swą działalność w kanadyjskim Toronto.
Szereg historyków uznaje, że bez zachowania tradycji Białoruskiej Republiki Ludowej nie byłaby możliwe uzyskanie niepodległości przez Białoruś w 1991.
source